ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi yarın Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını gündemine aldı. Yarın Komite’de oylanması ve geçmesi beklenen yasa tasarısının Senato’da ne zaman oylanacağı bilinmiyor.
Ekim ayının sonunda ABD Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen tasarı Kongre’nin üçüncü ayağı olan Senato’da da onaylanırsa ABD Başkanı Trump’ın onayına gidecek.
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Jim Risch, ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki ikili görüşmeden önce yaptığı açıklamada, Ankara’yla S-400 alımıyla ilgili yapılacak görüşmelerdeki gerginliği azaltmak amacıyla senatörlerin Türkiye’ye yaptırım tasarısını “şu anda” geçirmemelerini istediğini belirtmişti.
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve Demokrat Senatör Chris Van Hollen ise 2 Aralık’ta ortak bir mektup kaleme alarak Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya göndermişti. Mektupta ‘sabır tükeneli çok oldu, hukuku uygulama zamanı’ diyen senatörler, aksi durumun diğer ülkelere ‘kötü bir mesaj’ olacağını savunmuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan mektuba ilişkin bir açıklama gelmemişti. Pompeo, 26 Kasım tarihindeki konuşmasında, Türkiye’nin Rus savunma sistemini test etmesinin endişe verici olduğunu söylemiş, iki ülke arasındaki pürüzün giderilmesi için görüşmelerin sürdüğünü ifade etmişti.
YAPTIRIM PAKETİNDE KİMLER VAR?
Hazırlanan yasa tasarısına göre şu liderlere yaptırımlar uygulanacak:
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay
Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez
“Ordu işlemlerine uygulanması planlanan yaptırımlar şöyle:
Yaptırımlar Türk ordusuyla bilinçli olarak işlem yapan, satış yapan veya finansal destek sağlayan, teknolojik destek veren yabancı kişilere yaptırım uygulanacaktır. Bunlara şunlar da dahildir:
“Türk ordusu tarafından kullanılmış uçak veya uçak parçaları, makine aksamı, otomotiv ekipmanları ve Türkiye kara ve deniz güçleri tarafından değerlendirilmiş servisler Türk ordusu tarafından kullanılmış silahlar veya savunma teçhizatları.”
Türkiye enerji sektörüne uygulanması planlanan yaptırımlar şöyle:
“Türkiye’nin silahlı kuvvetleri tarafından kullanılması için yerel petrol üretimine ve doğal gaz üretimine madde, servis, teknoloji, bilgi veya başka türlü destek sağlayan yabancı kişi veya gruplara yaptırım uygulanacaktır.”
Yaptırımların dördüncü maddesine göre tasarı yürürlüğe girerse ABD ordusunun TSK’ya mermi satması veya paylaşması da engellenecek. ABD ordusu ayrıca Türkiye’ye savunma teçhizatları, hizmetleri ve materyalleri satamayacak.
Yasa tasarısında bir kez daha Türkiye’ye Rus yapımı hava savunma sistemi S-400’lerin alımı sebebiyle CAATSA yaptırımları uygulanması gerektiği savunuldu.
6. maddeye göre insani yardım, sağlık yardımı, demokrasi teşviki ve seçim desteği, istihbarat desteği yaptırım dışı tutulacak.
Yasa tasarı Türk liderlere ABD vizesi ambargosu uygulanmasını talep ederken, Erdoğan’ın mal varlığı hakkında da bir rapor istendi.”
